Dường như nhiều năm qua, chưa có chiến lược và kế hoạch nào của Việt Nam đủ khả thi để phát triển một nền nông nghiệp ngang tầm thời đại.
Việt Nam là đất nước nông nghiệp, nhưng đang tồn tại nhiều nghịch lý trong lĩnh vực này: Việt Nam dẫn đầu thế giới về sản lượng một loạt nông sản xuất khẩu toàn cầu như thứ ba về xuất khẩu gạo, thứ hai về xuất khẩu cà phê, hồ tiêu, hạt điều, thứ tư về xuất khẩu thủy sản, nhưng khoảng 80% là xuất khẩu thô, ở phân khúc giá thấp. Nông dân lao động cần cù, sáng dạ, lại đang là tầng lớp nghèo và thiệt thòi nhất trong xã hội1 Ngành nông nghiệp chiếm khoảng 11% GDP nhưng lại chiếm tới 26% lực lượng lao động, thể hiện năng suất lao động nông nghiệp rất thấp. Lực lượng lao động nông nghiệp đông đảo nhưng trình độ thấp, hơn 70% chưa qua đào tạo chuyên môn, khó tiếp cận công nghệ nông nghiệp tiên tiến. Năng lực của các nhà khoa học nông nghiệp chưa được phát huy do cơ chế quản lý còn nhiều bất cập.
Hình như nhiều năm qua, chưa có chiến lược và kế hoạch nào của Việt Nam đủ khả thi để phát triển một nền nông nghiệp ngang tầm thời đại. Các ngôn từ thời thượng như nông nghiệp chính xác, thông minh, công nghệ cao, tuần hoàn, sinh thái… mới tồn tại rổn rảng trên giấy và trong các bài diễn văn nhiều hơn là trên thực tế. Những tồn tại và nghịch lý trên cho thấy bức tranh thật, không mấy vui về nền nông nghiệp Việt Nam: Việt Nam là cường quốc xuất khẩu nông sản thô chứ không phải là cường quốc về thương hiệu nông sản. Nông nghiệp Việt Nam đang là nền nông nghiệp số lượng chứ chưa phải chất lượng. Bởi vậy, ta đổ rất nhiều mồ hôi nhưng thu về rất ít. Nông nghiệp Việt Nam đang làm thuê trong hệ sinh thái của người khác, không có quyền định giá trong chuỗi giá trị, chuỗi cung ứng; nên tất yếu là, chúng ta không có lợi nhuận tương xứng, chịu thua thiệt, “khô áo ráo tiền”.
Chi tiết tại:
